Trách nhiệm đến cùng

Để đi tới kết luận chính xác, khách quan, khoa học và đầy đủ cơ sở pháp lý khẳng định như trên không hề dễ dàng. Suốt gần 3 tháng qua kể từ ngày 6-4 - khi phát hiện cá chết bất thường hàng loạt ở một số tỉnh miền Trung, nguyên nhân và ai là thủ phạm gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng này là nỗi bức xúc của người dân trong nỗi đau đáu của các nhà lãnh đạo và cơ quan hữu trách.

Với sự chỉ đạo sát sao từ các cấp lãnh đạo cao nhất, tất cả cơ quan chức năng đã vào cuộc quyết liệt để đi tới một kết quả điều tra khách quan, khoa học, chặt chẽ, đúng pháp luật, phù hợp với thông lệ quốc tế mà Formosa không thể không “tâm phục khẩu phục”. Ban lãnh đạo công ty này đã phải cúi đầu xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam.

Công ty Formosa Hà Tĩnh đã cam kết bồi thường 500 triệu USD cũng như khắc phục, xử lý môi trường biển. Số tiền này sẽ được ưu tiên dành cho người dân bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường nêu trên. Ngư dân ven biển 4 tỉnh miền Trung bao đời nay bám biển mưu sinh đã bị ảnh hưởng cuộc sống nặng nề khi xảy ra sự cố.

Chính phủ và chính quyền các cấp thời gian qua đã có những hỗ trợ căn bản, thiết yếu cho người dân bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, xử lý và khắc phục sự cố để trả lại môi trường biển trong lành không phải là điều có thể làm được trong một sớm một chiều. Ngư dân 4 tỉnh miền Trung rất cần tiếp tục có sự hỗ trợ dài hơi để không chỉ vượt qua khó khăn trước mắt mà còn có thể chuyển đổi nghề mưu sinh, bảo đảm cuộc sống về lâu dài.

Sự cố môi trường mà Formosa gây ra đòi hỏi thời gian dài để khắc phục. Formosa đã nhận trách nhiệm và cam kết khắc phục, vì thế cần giám sát công ty này thực hiện cam kết của mình, trả lại môi trường biển trong lành cho người dân. Đồng thời với quá trình đó, cần kiểm tra, giám sát chặt chẽ để Formosa tuân thủ nghiêm pháp luật về môi trường, không có những hành vi gây ô nhiễm môi trường trong tương lai.

Sự cố môi trường biển nghiêm trọng lần đầu tiên để lại nhiều bài học đắt giá, càng khiến cho chúng ta thấm thía hơn về giá trị của phát triển bền vững, tăng trưởng phải đi đôi với bảo vệ môi trường và không thể đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng. Làm thế nào để sự cố môi trường tương tự không lặp lại trong tương lai là đòi hỏi cấp bách không kém việc giải quyết và khắc phục hậu quả sự số hiện nay. Hoàn thiện, nâng cao pháp luật, những tiêu chuẩn, quy định môi trường phải đi đôi với việc nâng cao trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát thực phi pháp luật trong lĩnh vực này cũng như việc cấp phép cho các dự án đầu tư, đặc biệt là các dự án có ảnh hưởng tới môi trường.